zondag 28 oktober 2012

Syntagmatische analyse: De titel sequentie van The Girl with the Dragon Tattoo

Vorige week ging mijn blog over de syntagmatische analyse: de analyse van het verhaal. Hierbij werd theorie van Bordwell (1985) behandeld. Hij onderscheidde drie soorten vertelwijzen op basis van de verhaalelementen fabel, sujet en style: de klassieke, de art en de parametrische vertelwijze. In deze blog analyseer ik een uiting van beeldcultuur om na te gaan welke vertelwijze erin terugkomt.


Context
De gekozen uiting is de titel sequentie van de Amerikaanse film The Girl with the Dragon Tattoo. Het meisje in kwestie is Lisbeth Salander, een hacker uit Zweden. Ze heeft een draken tatoeage op haar rug. Belangrijk om te weten is dat ze veel in contact komt met geweld. Geweld is dan ook het belangrijkste thema van de film, en dan met name geweld van mannen tegen vrouwen. Tevens is het personage gelinkt aan vuur, zowel vanuit een gebeurtenis in de film als een gebeurtenis uit het verleden van het karakter. Verder is er nog een bijfiguur in de vorm van een oude man. Hij is veertig jaar geleden zijn geliefde achternicht verloren en hij vermoedt dat ze vermoord is. Ieder jaar ontvangt hij op zijn verjaardag een boeket bloemen. Wie ze stuurt is onbekend, maar hij is ervan overtuigd dat ze van de moordenaar afkomstig zijn.

De scène


Analyse
De vertelwijze in dit fragment is overduidelijk parametrisch. Fabel en sujet spelen een ondergeschikte rol aan de style. Kenmerkende stijlelementen zijn het kleurgebruik (zwart op zwart) en de vloeistof die in vrijwel alle shots terugkomt. Het zorgt ervoor dat het fragment als één geheel aanvoelt, terwijl het in feite allemaal losstaande beelden zijn. De beelden zijn niet zomaar willekeurig, er wordt wel degelijk iets verteld: de belangrijke thema’s van de film. Ik zal er enkelen behandelen.

Hacker
 
Lisbeth is een hacker en dit komt terug in de intro in de vorm van de toetsen van een toetsenbord en de kabels van een computer.


Draken tattoo
 
In deze shots zien we een draak, wat verwijst naar de tatoeage die Lisbeth op haar rug heeft.


Geweld
 
Er is een gebalde vuist in beeld en in de daarop volgende shots is te zien hoe iemand in het gezicht geslagen wordt. Daarnaast zie je het gezicht van Lisbeth dat door mannenhanden omvat wordt. Volgens de filmmaker David Fincher symboliseert dit de slechtheid in mannen.


Vuur
 
In deze beelden zien we een brandende fakkel en een man wiens gezicht vlam vat. Dit verwijst naar een gebeurtenis uit het verleden van Lisbeth.


Bloemen
Hier zien we bloemen die uit andere bloemen voort groeien. Dit symboliseert de jaarlijkse terugkeer van het boeket bloemen.


Over het geheel hangt een duister sfeertje en het lijkt erop alsof de makers een nachtmerrie van Lisbeth proberen te verbeelden. Tim Miller, de creative director van de intro, vertelt dit in dit interview. De mentale staat van Lisbeth speelt hier ook in mee. We krijgen als het ware een kijkje in haar hoofd. De titel sequentie zet de toon voor de rest van de film. Waarschijnlijk verwacht niemand een gezellige popcornfilm na het zien van deze intro. Tevens dient het als het eerste contact met de belangrijke thema’s van de film voor de kijkers. Op die manier kan een titel sequentie heel wat meer zijn dan een afwisseling van beelden met de namen van de makers erbij. Door de wijze waarop style en sujet samenkomen komt de kijker al voordat de film daadwerkelijk begint (onbewust) in contact met de belangrijke motieven uit de fabel.

Referenties:
  • Bordwell, D. (1985). Narration in the Fiction Film. Madison, WI: The University of Wisconsin Press. 
Gepost door op Geen opmerkingen:
Labels: , , , ,
Abonneren op: Posts (Atom)