Context van de film
Inception heeft alles te maken met de wereld van de
dromen. Dom Cobb staat bekent als één van de beste ‘extractors’ die er is. Hij
houdt zich bezig met het stelen van iemands geheimen terwijl diegene aan het
dromen is. Hou bijzonder dit ook is, hij zou veel liever terugkeren naar zijn huis
en kinderen in Los Angeles. Dit is niet mogelijk omdat hij een voortvluchtige
is. Er komt echter een klus op zijn pad, een klus die ervoor kan zorgen dat hij
zijn kinderen weer kan zien. Deze klus wordt door velen als onmogelijk gezien.
Het gaat hier namelijk om ‘inception’: het planten van een idee in iemand
anders’ hoofd. Cobb besluit ervoor te gaan en samen met zijn team begint hij
aan een gevaarlijke operatie die zich op verschillende niveaus afspeelt. Om
inception te laten lukken is het noodzakelijk het idee zo diep mogelijk te
planten, dus moet er gebruikgemaakt worden van dromen in dromen. Zo ontstaat er
een complexe situatie waarbij de gebeurtenissen in de ene droom effect hebben
op de andere droom, en Cobb en zijn team vanuit allerlei (onvoorziene) hoeken
worden tegengewerkt.
Context van de scene
De scene speelt zich gelijktijdig af op twee verschillende
plekken. In het eerste droomniveau tracht Yusuf te ontsnappen aan gewapende
achtervolgers in een busje waarin de rest van het team en de subject liggen te
dromen. In het tweede droomniveau wordt Arthur belaagd in de gang van een
hotel. Aangezien Arthur op het eerste niveau in het busje van Yusuf zit, hebben
alle gebeurtenissen (zoals veranderende G-krachten) invloed op de situatie in
het tweede niveau, zij het langzamer. Tijd gaat namelijk langzamer naarmate je
dieper in het onderbewustzijn van de subject gaat. Dit zorgt ervoor dat wanneer
het busje een heuvel afrolt, de gang ook ronddraait. Het ene moment staan ze op
de vloer, het andere moment is de vloer het plafond. Arthur en zijn belager
moeten continu hun balans hervinden terwijl de wereld letterlijk om hen heen draait.
En dit terwijl zij met elkaar in gevecht zijn. Het resultaat is, mijns inziens,
één van de meest indrukwekkende staaltjes cinematografie aller tijden.
De analyse
0:00 - 0:04
De scene begint met een long shot dat vaststelt dat
Arthur het enige teamlid is dat wakker is. Vlak voordat het shot eindigt begint
de camera te schudden en klinkt er een lage toon. Cut naar een close up van
Arthur die heen en weer wordt geschud in het busje. Hiermee wordt al subtiel aangetoond
dat de gebeurtenissen van de eerste droom doorwerken op de tweede droom. In het
volgende shot bevindt de camera zich laag bij de weg.
0:05 - 0:39
We zien het busje en twee mensen op een motor die het
beeld in rijden. Eén van de achtervolgers past zijn pistool en begint te
schieten op het busje. Dit blijkt uit het volgende shot: een close-up van Yusuf
waarbij het glas uit de zijruit kapot springt. De volgende serie shots zijn
opnieuw in het tweede droomniveau, waar Arthur zijn jasje uitdoet en een
koffertje sluit. Er volgt een medium shot als Arthur de kamer uit loopt, wat
overgaat in een tracking shot als hij de gang in loopt. Dit shot wordt
vervolgens afgewisseld met close-ups van zijn gezicht om zijn
gezichtsuitdrukking aan te geven als hij ziet dat er iemand uit de lift komt.
Hij loopt snel de hoek om, en het shot blijft hangen bij de man om te laten
zien dat hij Arthur nakijkt. Het maakt duidelijk dat hij hem gaat achtervolgen.
Terug bij de eerste droom zien we een long shot met zowel het busje als de
motor in beeld. Het fungeert als een soort van establishing shot, in de zin dat
het een korte herinnering is voor de kijker hoe de situatie er uit zag. Een
belangrijk beeld is het shot in het busje, waar de drie karakters in één
oogopslag te zien zijn. De handeling van Yusuf waarbij hij één van zijn
belagers van de motor trekt staat hier centraal. Het resultaat wordt getoond
met behulp van hetzelfde tracking shot als voorheen. De gezichtsuitdrukking van
Yusuf wordt kort in beeld genomen met een close-up.
0:39 - 1:00
In de tweede droom wordt Arthur gevolgd met een tracking
shot van voren. Er is gebruikgemaakt van ‘shaky cam’, oftewel een schuddende
camera. Dit, gecombineerd met het feit dat het shot op ooghoogte is, geeft een meer
natuurlijke look aan de scene. Alsof je er als kijker zelf bijstaat. Er wordt
overgegaan naar een medium shot, nog steeds met shaky cam, waarin de twee
mannen vechten. In de achtergrond staat een derde man, en om het te benadrukken
wordt er geschakeld naar een shot waarin je hem naar zijn geweer ziet grijpen.
Bij het busje wordt er nog steeds geschoten. Er is een shot van Yusuf maar ook
van een dromende Arthur, om nogmaals de relatie tussen de twee droomwerelden te
benadrukken. Er zijn vervolgens een tweetal shots van een man die in een auto
stapt en wegrijdt. Hierbij zie je een close-up van Yusuf die (voor hem) naar links
kijkt. Dit maakt duidelijk dat hij de auto aan ziet komen. Hierbij hoort een
shot van de motorrijder, voor wie het onmogelijk is de naderende auto aan te
zien komen omdat de bus links van hem rijdt. Het verklaart waarom de
motorrijder op de auto botst als Yusuf plotseling remt. Deze gebeurtenis wordt
getoond met een point of view shot van in de auto.
1:00 - 1:18
Het shot van een dromende Arthur wordt herhaald, en
gekoppeld aan shots uit het hotel. Er wordt getoond dat de vloer kantelt als
gevolg van het remmen. We zien vervolgens een close-up van Yusuf die aan zijn
stuur draait, en een shot waarin het busje scherp naar links gaat. Tegen het
einde van het schot vertraagt het beeld. De vertraging zet door in een cut naar
de close-up van Arthur, wiens lichaam naar links wordt gegooid. De vertraging
geeft aan dat de tijd in de eerste droom ongeveer zo snel duurt in de tweede
droom. Hierna zijn er shots in het hotel waarbij de vloer kantelt en de belager
van Arthur naar beneden valt. Het volgende beeld is als het ware een top-down
shot, dat door het draaien van de omgeving nu een gang in kijkt. We zien de man
hard neerkomen op de liftdeur, terwijl Arthur zich vasthoudt en omhoog klimt.
Een shot van de derde man laat zien dat hij moeite heeft met het vinden van
zijn balans. Tevens heeft hij zijn pistool op de grond laten vallen, en dat
schuift nu over de vloer.
 |
| Het filmen van de 'Hallway scene' uit Inception. |
1:18 - 1:51
Terug in de eerste droom duwt een auto het busje tegen de
vangrail aan. Dit wordt weergegeven met shots van zowel de voor- als
achterkant, afgewisseld met close-ups van Yusuf. Op een gegeven moment houdt de
vangrail op, en rolt het busje van een helling af. Er komt een shot van in het
busje dat de passagiers toont. Ook hier wordt er halverwege overgegaan op
slow-mo, wat doorzet in een close-up van Arthur. Dit vormt weer een overgang
naar de hotelgang, welke nu ook ronddraait. We zien een long shot waarin Arthur
op de camera af komt gelopen. De shaky cam is niet aanwezig, dus het is niet
waarschijnlijk dat dit een point of view is van de andere man. Het volgende
shot is de langste van de scene. De camera draait mee met de gang, terwijl de
twee personages er in bewegen. Het gevecht gaat door, afgewisseld met long
shots van buiten het busje en een close-up van Arthur en een van Dom erin.
1:52 - 2:48
Zodra de twee mannen een kamer binnenvallen, worden long shots afgewisseld met
medium shots. Af en toe komt er een close-up van het over de grond schuivende
geweer voorbij, om aan te geven dat dat er nog steeds is. Een long shot laat
zien dat het busje goed terechtkomt en tot stilstand komt. Er volgt een close-up
van het geweer en een cut naar Arthur die het oppakt. We zien de man in de richting
van de camera springen. Hij springt echter iets naar rechts, waardoor het
wederom niet aannemelijk is dat het een point of view is. De knal die klinkt
geeft aan dat er wordt geschoten, ook al is dit niet in beeld te zien. Een high
angle shot en een medium shot laten zien dat de man dood en Arthur oké is.
Terug in de eerste droom zien we een close-up van Yusuf. Het shot draait weg
naar de dromende mensen in de bus, en dit volgt de hoofdbeweging van Yusuf. Het
lijkt alsof het een point of view shot is, alsof er iemand naast Yusuf in de
auto zit die omkijkt, maar eerdere shots in de film leren ons dat dit niet het
geval is. Een tracking shot laat zien dat het busje verder rijdt, en dat Arthur
de kamer verlaat en naar de brandtrappen loopt.
Conclusie
Terugkijkend op het fragment als geheel zijn er enkele
technieken die veel terugkomen. Om te beginnen wordt er veel gebruik gemaakt
van tracking shots, die het busje en Arthur volgen. Ik vermoed dat dit is omdat
het de sense of urgency vergroot. Het
laat zien dat de personages druk bezig zijn, bijvoorbeeld met het proberen weg
te komen van iets. Verder fungeert een close-up van Arthur in het busje vaak
als een overgang van de ene locatie naar de andere. Ook geeft het aan dat dit
de twee locaties met elkaar verbindt. Het is een mooi voorbeeld van hoe door
middel van montage plaatsen die in werkelijkheid niet bij elkaar horen met
elkaar kunnen worden verbonden. De shots die overgaan in slow motion dragen
hier ook aan bij. Al met al is het mogelijk te concluderen dat de maker
getracht heeft de spanning in de scene te verhogen, als wel duidelijk te maken
dat de dromen sterk met elkaar verbonden zijn. En het visuele spektakel is
natuurlijk ook mooi meegenomen!
Referenties:
- ROFLSoldiers. (2010, 5 november). Inception Rotating Hallway Fight Scene (HD) [Video]. Gevonden op: http://www.youtube.com/watch?v=YTgdLgazq-E
- Van Driel, H. (2012, 24 september). Hoorcollege Beeldcultuur.
- [Het filmen van de 'Hallway scene' uit Inception] [Afbeelding] Gevonden op: http://evanmfiddler.wordpress.com/category/other-cinematic-thoughts/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten