 |
| De filmposter van 127 Hours. |
Hans van Driel behandelde de relatie tussen beeld en
werkelijkheid in het college Beeldcultuur van 12 november. Hij stelde dat er
drie soorten relaties zijn: representatief, interactief en
onvoorstelbaar/onbeslist. Deze opvatting is onder andere gebaseerd op theorie
van C.S. Peirce. Zijn driehoekschema komt hierbij dan ook weer terug.
Representatieve relatie
Ten eerste de representatieve relatie. In dit geval
brengt werkelijkheid het beeld voort. De werkelijkheid was er eerst, daarna
kwam het beeld als representatie hiervan (Van Driel & Coumans, 2005). Films
over waargebeurde verhalen zijn hier een goed voorbeeld van. Zo is er de film
127 Hours over een bergbeklimmer die tijdens een tocht met zijn arm onder een
rots bekneld raakt. Het is een verbeelding van een gebeurtenis in het leven van
Aron Ralston, die in april 2003 daadwerkelijk noodgedwongen zijn arm moest
amputeren. De feitelijke
authenticiteit wordt benadrukt door Ralston, die in dit interview zegt: “The
movie is so factually accurate it is as close to a documentary as you can get
and still be a drama,”. De situatie van representatie kan weergegeven worden in
het schema van Peirce (zie figuur 1).
 |
| Figuur 1: de situatie van representatie. |
Interactieve relatie
Ten tweede is er de interactieve relatie tussen beeld en
werkelijkheid. Hierbij beïnvloedt het beeld de werkelijkheid. Het wordt ook wel
het journalistieke beeld genoemd, aangezien er met name veel voorbeelden
hiervan uit de wereld van de journalistiek komen. In deze gevallen zou de
geschiedenis anders zijn verlopen zonder het beeld. In blog 4 voerde ik een
semiotische analyse uit op een foto van een Vietnamese monnik die zichzelf in
brand had gezet. Hierbij behandelde ik het feit dat de foto een grote mate van
invloed had op de stand van zaken in Vietnam. Ik schreef: “De daad van Đức zorgde
voor een flinke deuk in de reputatie van president Diệm, wat uiteindelijk
leidde tot opstanden en de moord op Diệm. Dit is een goed voorbeeld van een
situatie waarin het beeld invloed heeft gehad op de werkelijkheid.” In figuur 2
staat de situatie van interactie weergegeven.
 |
| Figuur 2: de situatie van interactie. |
Onvoorstelbare/onbesliste relatie
Als derde is er de onvoorstelbare of onbesliste relatie.
Hierbij lijkt de relatie tussen beeld en werkelijkheid te zijn opgeheven (Van
Driel & Coumans, 2005). Het kan komen doordat de werkelijkheid zo complex
is dat het geen beelden toestaat. Dit is bijvoorbeeld zo bij grote trauma’s als
de Holocaust. In dit geval is er sprake van een onvoorstelbare relatie. Van
Driel en Coumans stellen dat er twee overtuigingen een rol spelen: “niet iedere
werkelijkheid is kenbaar en niet iedere werkelijkheid mag gekend worden.” Als
dit zo is dan ontbreekt het teken in het schema van Peirce, omdat dit de manier
is waarmee kennis over de werkelijkheid verworven wordt. Het schema ziet er dan
uit als figuur 3.
 |
| Figuur 3: de situatie van onvoorstelbaarheid. |
Daarnaast kun je bij sommige beelden niet uit maken of de
beelden gefundeerd zijn in de werkelijkheid. In deze situatie is het een
onbesliste relatie. Het beeld zou dan de werkelijkheid overbodig maken,
waardoor ze samen vallen. Het schema van Peirce ziet eruit als figuur 4.
 |
| Figuur 4: de situatie van onbeslistheid. |
Referenties:
- Barkham, D. (2010, 15 december). The extraordinary story behind Danny Boyle's 127 Hours. The Guardian. Geraadpleegd op: http://www.guardian.co.uk/film/2010/dec/15/story-danny-boyles-127-hours
- [De filmposter van 127 Hours] [Afbeelding]. Gevonden op: http://en.wikipedia.org/wiki/127_Hours
- Van Driel, H. (2012, 29 oktober). Hoorcollege Beeldcultuur.
- Van Driel, H., & Coumans, A. (2005). Het onvoorstelbare: de werkelijkheid van het beeld. Over Der Untergang en het beeld van de holocaust. In: H. van Lierop & P. Mooren (Eds.), De Tweede Wereldoorlog als moreel ijkpunt. Den Haag: Biblion.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten