zondag 9 september 2012

Postmodern genieten

Het is kermis in mijn dorp. Vanuit het openstaande raam bereiken de dreunende bassen van de diverse attracties mijn oren, een muzikale begeleiding voor mijn activiteiten deze middag.  Want ik zit binnen, een blog te schrijven. Waarom ga ik niet naar buiten om van de kermis te genieten? Omdat dit de wekelijkse opdracht is, en die volg ik op. Mijn doel is het afronden van mijn studie, om vervolgens een baan te kunnen regelen en centjes te kunnen verdienen; hetgeen miljoenen mensen met mij mee doen. Dit is de bedoeling en die volgen wij op. Toch?


Het mechanistische wereldbeeld
Het halen van mijn studie, vanwege het halen van dit vak, vanwege het schrijven van deze blog… Je zou het kunnen zien als een actie-reactie principe. Het sluit aan bij een specifieke manier van kijken naar de wereld: het mechanistische wereldbeeld. Dit werd voor het eerst in 1950 uiteengezet door Eduard J. Dijksterhuis, in zijn boek De mechanisering van het wereldbeeld. Hierin beschreef hij de wereld met behulp van theorieën uit de exacte wetenschappen. Hans van Driel behandelde dit in het college Beeldcultuur van 03-09-2012. De kernopvatting is dat de wereld causaal en daardoor analyseerbaar is. In dit artikel (2002) schrijft Van Driel er het volgende over:

“…geschiedenis kan worden opgevat als een vertelling. Zo’n vertelling ontwikkelt zich lineair: de ene gebeurtenis volgt op de andere, waarbij we altijd een logisch verband veronderstellen. Indien gebeurtenis B plaatsvindt, dan is deze verklaarbaar uit een gebeurtenis A.”

Hierin rust het actie-reactie principe. Het komt er op neer dat je alles kan aanschouwen en er een conclusie uit kan trekken. Als je het vergelijkt met de stof uit het eerste college, dan kun je het een 1.0 situatie noemen. Is er dan ook een tegenhanger van dit mechanistische wereldbeeld? Jazeker: het postmoderne wereldbeeld.

Het postmoderne wereldbeeld
Het kernidee achter het postmoderne wereldbeeld is dat je verschijnselen in de wereld niet in hun geheel kunt aanschouwen. Je kunt ze enkel ervaren. Dit komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in de kunst. Van Driel haalde in zijn college het Holocaust-Mahnmal monument in Berlijn aan. Het bestaat uit een veld dat volstaat met betonblokken in allerlei maten. Het is praktisch onmogelijk om het monument in zijn geheel te aanschouwen, en dit is ook niet de bedoeling. Overeenkomend met het postmoderne wereldbeeld dien je het te ervaren.

Stelaetop
Het Holocaust-Mahnmal monument. Foto door JT Loh jotography.
Nu ben ik zelf van mening dat we allemaal baat zouden kunnen hebben bij een gezonde dosis postmodern wereldbeeld op z’n tijd, om de alomvattendheid van de mechanisering tegen te gaan. Je constant druk maken over wat de gevolgen zouden kunnen zijn van wat je doet is uiteindelijk ook niet erg zinvol. Luister daarom naar de wijsheid van Woody Harrelson in de film Zombieland: zie de schoonheid in de kleine dingen en geniet van het leven.


Projecten binnen het postmoderne wereldbeeld
Een mooi voorbeeld hiervan was het ‘Play me, I’m yours’ initiatief. Dit werd in 2011 in Tilburg uitgevoerd in het kader van het Incubate Festival. Op verschillende plekken in de stad werden tijdelijk piano’s geplaatst waarop mensen konden spelen. En dat gebeurde. Mensen begonnen spontaan muziek te maken, en de hele stad leefde ervan op. Een ander voorbeeld is ‘Where the Hell is Matt?’. In deze video zie je hoe Matt al dansend de wereld rondtrekt. Deze reactie op Youtube illustreert de essentie van dit mooie project wat mij betreft goed:


 En dan hier de video zelf:



Wat mij betreft kunnen er niet genoeg van dit soort postmoderne projecten zijn. Het heeft de kracht om de mechanistische sleur te doorbreken en mensen te laten genieten van het leven. Daarover gesproken, ik denk dat ik maar eens naar buiten ga. Even postmodern genieten van de kermis. 

Referenties:
Gepost door op
Labels: , ,

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Abonneren op: Reacties posten (Atom)